Organum |

Mbubreyo Lat. Organum, sitere na Grik. organon - ngwá ọrụ

Aha izugbe nke ọtụtụ. ụdị mbụ nke Europe. polyphony (mbubreyo 9th - etiti narị afọ nke 13). Na mbụ, ọ bụ naanị olu na-eso ya ka a na-akpọ O., mgbe e mesịrị okwu ahụ ghọrọ aha maka ụdị polyphony. N'echiche sara mbara, O. na-agụnye ihe niile site na mmalite Middle Ages. polyphony; na warara otu, mbụ ya, ụdị siri ike (yiri ije na anọ na ise, nakwa na mgbakwunye na nke ha octave extensions), n'ụzọ dị iche na ndị mepụtara n'ime kpuchie nke O. na natara nke ha. aha nke ụdị na ụdị nke polygols. leta.

O. na-ekpuchi ọtụtụ. ụlọ akwụkwọ polygonal. akwụkwọ ozi, Ọzọkwa, ọ bụghị mgbe niile genetically metụtara onye ọ bụla ọzọ. Ụdị isi nke O. (yana akụkụ ndị bụ isi nke mmepe akụkọ ihe mere eme): ihe yiri ya (narị afọ 9-10); free (11th - etiti narị afọ nke 12); melismatic (narị afọ nke 12); metrized (mbubreyo 12th - 1st ọkara nke narị afọ nke 13).

N'akụkọ ihe mere eme O., o doro anya, buru ihe a na-akpọ. paraphony n'egwú Rome n'ikpeazụ (dị ka ozi sitere na Ordo romanum, narị afọ 7-8; a na-akpọ ụfọdụ ndị na-abụ abụ nke popu Schola Cantorum ndị na-egwu egwu; a na-eche na ha bụrụ abụ n'otu ụzọ n'ụzọ anọ na ụzọ ise). Okwu a bụ "organicum melos", nso pụtara "O.", bụ John Scotus Eriugena ("De divisione naturae", 866) zutere nke mbụ. Ihe nlele O. nke mbụ gbadara anyị na-adị n'ime usoro iwu amaghị aha. na-akọwa "Musica enchiriadis" na "Scholia enchiriadis" (narị afọ nke itoolu). O. gbadoro ụkwụ na ebe a na ukwe ukwe, nke ejiri nkwekọ zuru oke megharịa. Olu nke na-edu egwu egwu, naz. principalis (vox principalis - isi olu), nakwa (mgbe e mesịrị) tenor (tenor - njide); olu oyiri - organalis (vox organalis - akụkụ, ma ọ bụ organum, olu). A kọwapụtaghị ụda olu nke ọma, olu ndị a bụ monorhythmic (ụkpụrụ punctus contra punctum ma ọ bụ nota contra notam). Na mgbakwunye na myirịta na-eduga na quart ma ọ bụ nke ise, e nwere octave okpukpu abụọ nke olu (aequisonae - ụda nha nha):

Ihe atụ nke akụkụ ahụ yiri ya sitere na ngwọta Musica enchiriadis (n'elu) na Scholia enchiriadis (n'okpuru).

E mechara Bekee. Ụdị O. dị iche iche - gimel (cantus gemellus; gemellus - okpukpu abụọ, ejima) na-enye ohere ịmegharị na ụzọ atọ (ihe atụ a ma ama nke gimel bụ ukwe St. Magnus Nobilis, humilis).

N'oge Guido d'Arezzo, ụdị ọzọ nke O. mepụtara - free O., ma ọ bụ diaphonia (na mbụ, okwu ahụ bụ "diaphonia" bụ nkà mmụta sayensị na nkà mmụta sayensị, na "O." - ihe kwa ụbọchị bara uru designation nke otu onu; na mmalite Na narị afọ nke 12, okwu "diaphonia" na "o" ghọrọ nkọwa nke usoro nhazi dị iche iche). Ọ bụkwa monorhythmic, mana olu ndị dị na ya nwere n'efu; ngagharị na-apụtaghị ìhè, mmegharị ahụ, yana ngafe olu ka a na-ejikarị eme ihe. Ihe ngosi nke ụkpụrụ na ihe atụ nke free O. – na Guido d'Arezzo na Microlog (c. 1025-26), na Milanese treatise Ad Organum faciendum (c. 1150), na John Cotton n'ọrụ ya De musica (. ihe dịka 1100); Ebe ndị ọzọ bụ Winchester Troparion (ọkara nke mbụ nke narị afọ nke 1), ihe odide nke ebe obibi ndị mọnk nke Saint-Martial (Limoges, c. 11) na Santiago de Compostela (c. 1150). Free O. (yana myirịta) na-abụkarị ụda abụọ.

Ihe atụ organum sitere na akwụkwọ akụkọ "Ad Organum faciendum".

O. parallel na O. n'efu, dị ka ụdị ederede n'ozuzu si dị, a ga-ekwu na ọ bụ nwoke na nwanyị (dị ka ụdị ụlọ nkwakọba ihe ma ọ bụ dị ka ụda olu ya) karịa polyphony n'echiche nkịtị.

A mụrụ egwu ọhụrụ na ụlọ nkwakọba ihe O. - polyphony dabere na nkwekọ nke nkwekọrịta kwụ ọtọ. Nke a bụ nnukwu akụkọ ihe mere eme bara uru nke O., bụ nke gosipụtara ahịrị dị nkọ n'etiti monodic bụ isi. na-eche na music omenala nke niile dr. ụwa (gụnyere East nke ọzọ), ebe otu ụdị mbụ nke Kraịst. ịbụ abụ (1st millennium AD), n'otu aka, na dabere na nkwekọ ọhụrụ a (site n'ụdị - polyphonic), omenala Western Western, n'aka nke ọzọ. Ya mere, ntụgharị nke narị afọ nke 9-10 bụ otu n'ime ihe ndị kasị dị ịrịba ama na egwu. akụkọ. N'ime oge ndị sochirinụ (ruo na narị afọ nke 20), emelitere egwu nke ukwuu, mana ọ nọgidere na-abụ polyphonic. Ọbụlagodi n'ime usoro nke free O., enwere mmegide mgbe ụfọdụ n'otu ụda nke ndị isi nke ọtụtụ n'ime organalis. Usoro ederede a ghọrọ isi na melismatic. A. Mgbatị ụda nke tenor (punctus organicus, punctus organalis) nwere ọtụtụ. na-ada ụda abụ ogologo oge:

Organum sitere na ihe odide nke ebe obibi ndị mọnk nke Saint-Martial.

Melismatic O. (diaphonie basilica) enweelarị polyphonic akpọpụtara. agwa. Ihe nlele melismatic. O. – na koodu nke Santiago de Compostela, Saint-Martial, na karịsịa ụlọ akwụkwọ Paris nke Notre Dame (na Leonin's "Magnus liber organi", nke a na-akpọ optimus organista - onye kasị mma organist, n'echiche nke "onye kasị mma organist". ”). Na con. narị afọ nke 12, na mgbakwunye na omenala. olu abụọ (dupla) O., ihe nlele mbụ nke olu atọ (tripla) na ọbụna ụda anọ (quadrupla) pụtara. N'ọtụtụ olu Organalis nwere aha: duplum (duplum - nke abụọ), triplum (triplum - nke atọ) na quadruplum (quadruplum - anọ). Liturgich. tenor ka na-ejigide ihe ch. votu. Daalụ melismatic. ịchọ mma nke ụda ọ bụla na-akwado nke tenor, ọnụ ọgụgụ mkpokọta nke ihe mejupụtara na-abawanye okpukpu iri n'ogologo.

Mgbasa nke modal rhythms na mtrization siri ike nke ụka (site na njedebe nke narị afọ nke 12) na-agba akaebe na mmetụta nke ihe ndị na-adịghị anya site n'ụdị akwụkwọ nsọ mbụ ya. ntọala, na jikọọ O. na ego na Nar. nka. Nke a bụ ọdịda nke uwe O. Na organum nke Leonin, melismatic. akụkụ nke mejupụtara ọzọ na metrized ndị ọzọ. N'ụzọ doro anya, a na-ekpebikwa metrization site na mmụba nke ọnụ ọgụgụ olu: nhazi nke ihe karịrị olu abụọ mere ka ụda ha dịkwuo mma. nchikota. Vershina O. – abụọ-, atọ- na ọbụna akụkụ anọ Op. Perotin (School of Notre Dame), aha ya bụ optimus dis-cantor (onye na-agụ akwụkwọ kacha mma):

Perotin. Nke nta nke nta "Sederunt principes" (c. 1199); organum quadruplum.

N'ime usoro nke O., modal rhythm na nṅomi pụtara (Saint-Martial, Notre-Dame), na mgbanwe nke olu (Notre-Dame).

Na narị afọ nke 12-13. O. jikọtara n'ime nka nke motet, ihe atụ mbụ ya dị nso na metric O.

N'ime akụkọ ihe mere eme ya nile, O. - ịbụ abụ bụ naanị na mkpokọta, ọ bụghị choral, nke ka nọgidere na-enwe monophonic (dị ka G. Khusman si kwuo). Abụọ- na polyphony O. bụ ihe ịchọ mma nke ụka. ukwe, ndị dị otú ahụ ukwe bụ na mbụ na-abụ naanị n'ememme/ememme (dịka ọrụ ekeresimesi). Dị ka ụfọdụ ozi si kwuo, a na-eme mmalite O. na ntinye nke ngwá ọrụ.

References: Gruber RI, History of musical Culture, vol. 1, akụkụ 1-2, M.-L., 1941; Riemann H., Geschichte der Musiktheorie im IX.-XIX. Jahrhundert, Lpz., 1898; Handschin J., Zur Geschichte der Lehre vom Organum, “ZfMw”, 1926, Jg. 8, Isi 6; Chevallier L., Les theories harmoniques, n'akwụkwọ: Encyclopédie de la musique …, (n. 1), P., 1925 (nsụgharị Russian – Chevalier L., History of the doctrine of harmony, ed. na mgbakwunye na MV). Ivanov-Boretsky, Moscow, 1932); Wagner R., La paraphonie "Revue de Musicologie", 1928, Mba 25; Perotinus: Organum quadruplum “Sederunt principes”, hrsg. v. R. Ficker, W.-Lpz., 1930; Besseler H., Die Musik des Mittelalters und der Renaissance, Potsdam, (1937); Georgiades Thr., Musik und Sprache, B.-Gott.-Hdlb., (1954); Jammers E., Anfänge der abendländischen Musik, Stras.-Kehl, 1955; Waeltner E., Das Organum bis zur Mitte des 11. Jahrhunderts, Hdlb., 1955 (Diss.); Chominski JM, Historia harmonii i kontrapunktu, t. 1, (Kr., 1958) (Nsụgharị Ukraine: Khominsky Y., History of harmony and counterpoint, vol. 1, Kiev, 1975); Dahlhaus G., Zur Theorie des frehen Organum, “Kirchenmusikalisches Jahrbuch”, 1958, (Bd 42); nke ya, Zur Theorie des Organum im XII. Jahrhundert, ibid., 1964, (Bd 48); Machabey A., Remarques sur le Winchester Troper, na: Festschrift H. Besseler, Lpz., 1961; Eggebrecht H., Zaminer F., Ad Organum faciendum, Mainz, 1970; Gerold Th., Histoire de la musique…, NY, 1971; Besseler H., Güke P., Schriftbild der mehrstimmigen Musik, Lpz., (1); Reskow F., Organum-Begriff und frühe Mehrstimmigkeit, na: Forum musicologicum. 1. Basler Studien zur Musikgeschichte, Bd 1973, Bern, 1.

Yu. H. Kholopov