György Ligeti |

György Ligeti

Ụwa ụda nke Ligeti, meghere dị ka onye na-anụ ọkụ n'obi, mmetụta nke egwu ya, nke a na-apụghị ịkọwapụta n'okwu ọnụ, ike mbara igwe, na-egosipụta ọdachi dị egwu maka otu oge ma ọ bụ abụọ, na-enye ọdịnaya miri emi na nke siri ike na ọrụ ya ọbụna mgbe, na nlele mbụ. , ha dị anya na ihe ma ọ bụ omume. M. Pandey

D. Ligeti bụ otu n'ime ndị na-ede egwú Western Europe nke ọkara nke abụọ nke narị afọ nke XNUMX. Ememe na ọgbakọ ọgbakọ, ọtụtụ ọmụmụ ihe gburugburu ụwa na-arara onwe ya nye ọrụ ya. Ligeti bụ onye nwe ọtụtụ aha nkwanye ugwu na ihe nrite.

Onye na-ede egwú gụrụ akwụkwọ na Budapest High School of Music (1945-49). Ebe ọ bụ na 1956 ọ bi na West, na-akụzi na mba dị iche iche, ebe ọ bụ na 1973 ọ na-arụ ọrụ mgbe niile na Hamburg School of Music. Ligeti malitere ọrụ ya dị ka Bartokian siri ike nke nwere ihe ọmụma zuru oke nke egwu oge gboo. Ọ na-akwụ ụtụ maka Bartok mgbe niile, na 1977, o kere ụdị ihe osise egwu nke onye na-ede egwú na egwuregwu "Ihe ncheta" (Iberibe atọ maka pianos abụọ).

N'ime afọ 50. Ligeti rụrụ ọrụ na ụlọ ọrụ eletrọnịkị Cologne - o mechara kpọọ nnwale mbụ ya “gymnastic mkpịsị aka” ma kwupụta na nso nso a: “Agaghị m eji kọmpụta rụọ ọrụ.” Ligeti bụ onye nkatọ mbụ nwere ikike maka ụfọdụ ụdị usoro nhazi, nke a na-ahụkarị na 50s. na West (serialism, aleatorics), weputara nyocha na egwu nke A. Webern, P. Boulez na ndị ọzọ. Site na mmalite nke 60s. Ligeti họọrọ ụzọ kwụụrụ onwe ya, na-akpọsa nlọghachi imeghe okwu egwu, na-ekwupụta uru ụda na agba. N'ime ihe egwu egwu egwu na-abụghị nke na-enweghị mmetụta' (1958-59), “Atmospheres” (1961), bụ nke wetara ya ama ama n'ụwa niile, Ligeti chọtara ihe ngwọta na-acha agba agba, oghere ndị na-ahụ maka mbara igwe dabere na nghọta mbụ nke teknụzụ polyphonic, nke. onye na-ede egwú a na-akpọ "micropolyphony". Mgbọrọgwụ mkpụrụ ndụ ihe nketa nke echiche Ligeti dị na egwu C. Debussy na R. Wagner, B. Bartok na A. Schoenberg. Onye na-ede egwú kọwara micropolyphony dị ka ndị a: "Polyphony dere ma dozie na akara ahụ, nke a na-ekwesịghị ịnụ, anyị na-anụ ọ bụghị polyphony, ma ihe ọ na-emepụta ... M ga-enye ihe atụ: naanị obere akụkụ nke iceberg ka a na-ahụ anya, ọtụtụ Ezoro ya n'okpuru mmiri. Ma otú iceberg a si dị, otú o si emegharị, otú e si esi mmiri dị iche iche na-asa ya na oké osimiri - ihe a niile na-emetụta ọ bụghị nanị na ọ na-ahụ anya, kamakwa akụkụ ya a na-adịghị ahụ anya. Ọ bụ ya mere m ji sị: ihe m dere na ụzọ e si edekọ bụ enweghị akụ na ụba, ha na-efunahụ ihe. M na-egosi ọtụtụ nkọwa na-adịghị audible n'onwe ha. Mana eziokwu ahụ bụ na egosipụtara nkọwa ndị a dị mkpa maka echiche niile…“

Echere m ugbu a maka nnukwu ụlọ, ebe ọtụtụ nkọwa na-adịghị ahụ anya. Otú ọ dị, ha na-ekere òkè n'ozuzu, n'ịmepụta echiche zuru ezu. Ihe odide Ligeti kwụ ọtọ gbadoro ụkwụ na ngbanwe nke njupụta nke okwu ụda, ntụgharị ọnụ nke mpịakọta mara mma, ụgbọ elu, ntụpọ na igwe mmadụ, na mgbanwe dị n'etiti mmetụta ụda na mkpọtụ: dị ka onye na-ede egwú si kwuo, "echiche mbụ bụ banyere labyrinths nwere alaka juru na ya. ụda na ụzụ dị nro." Mmụba nke nta nke nta na mberede, mgbanwe mbara igwe na-aghọ isi ihe na nhazi nke egwu (oge - saturation ma ọ bụ ịdị ọkụ, njupụta ma ọ bụ adịghị ike, enweghị ike imegharị ma ọ bụ ọsọ nke eruba ya na-adabere na mgbanwe na "labyrinths music".) Ihe odide ndị ọzọ nke Ligeti. nke 60s na-ejikọta ya na ụda-colorfulness afọ: iche iche akụkụ nke ya Requiem (1963-65), orchestral ọrụ "Lontano" (1967), nke refracts ụfọdụ echiche nke "romanticism taa." Ha na-ekpughe mụbara associativity, ókè-ala. na synesthesia, nke sitere na nna ukwu.

Nkeji na-esote n'ọrụ Ligeti gosipụtara mgbanwe nwayọ nwayọ na mgbanwe. A na-ejikọta ogologo nke ịchọgharị ya na egwu na-adịghị agwụ agwụ na Adventures and New Adventures (1962-65) - ihe ndị na-emepụta maka ndị na-agụ egwú na ndị na-emepụta ihe. Ahụmahụ ndị a na ụlọ ihe nkiri na-enweghị isi meghere ụzọ maka ụdị ọdịnala bụ isi. Mmezu kachasị mkpa nke oge a bụ Requiem, na-ejikọta echiche nke ihe mgbagwoju anya na nke dị ike na ihe nkiri.

Na nkera nke abụọ nke 60s. Ligeti na-amalite iji "polyphony dị aghụghọ na nke na-esighi ike" na-arụ ọrụ, na-adọrọ mmasị gaa n'ịdị mfe na mmekọrịta chiri anya nke okwu. Oge a na-agụnye alaka maka string orchestra ma ọ bụ 12 soloists (1968-69), Melodies for orchestra (1971), Chamber Concerto (1969-70), Double Concerto maka ọjà, oboe and orchestra (1972). N'oge a, onye na-ede egwú nwere mmasị na egwu nke C. Ives, n'okpuru echiche nke ọrụ orchestral "San Francisco Polyphony" (1973-74) dere. Ligeti na-eche ọtụtụ ihe ma jiri obi ya niile na-ekwu maka nsogbu nke polystylists na collage egwu. Usoro nhazi ahụ wee bụrụ ihe na-abụghị nke ya - Ligeti n'onwe ya na-ahọrọ "ntụgharị uche, ọ bụghị nhota, ntule, ọ bụghị nhota." Ihe si na nchọ a pụta bụ opera The Great Dead Man (1978), e mere nke ọma na Stockholm, Hamburg, Bologna, Paris, na London.

Ọrụ nke 80s na-achọpụta ụzọ dị iche iche: Trio maka violin, mpi na piano (1982) - ụdị nraranye nye I. Brahms, na-ejikọtaghị ya na isiokwu ihunanya Atọ fantasies na amaokwu nke F. Hölderlin maka ụda iri na isii jikọtara ọnụ a. cappella (1982), iguzosi ike n'ihe nye ọdịnala nke egwu Hungarian bụ nke "Hungarian etudes" kwadoro n'amaokwu ndị Ch. Veresh maka agwakọta ukwe iri na isii a cappella (1982).

A na-egosipụta anya ọhụrụ na pianism site na piano etudes (Akwụkwọ ndetu mbụ - 1985, etudes No. 7 na No. 8 - 1988), na-agbagha echiche dị iche iche - site na pianism impressionistic na egwu Africa, na Piano Concerto (1985-88).

Egwu sitere n'ọtụtụ oge na ọdịnala na-azụ echiche okike Ligeti. The apụghị izere ezere mkpakọrịta, convergence nke anya echiche na echiche bụ ihe ndabere nke ya mejupụtara, na-ejikọta nro na nke anụ ahụ concreteness.

M. Lobanova