Gertrud Elisabeth Mara (Gertrud Elisabeth Mara) |

Gertrud Elisabeth Mara

N'afọ 1765, Elisabeth Schmeling dị afọ iri na isii ji obi ike mee ihe nkiri ọha na eze n'ala nna ya - na obodo Kassel nke German. Ama ama ama ama - afọ iri gara aga. Elizabeth gara mba ọzọ dị ka onye na-eme violin. Ugbu a, o si England lọta dị ka onye na-agụ egwú na-achọsi ike, nna ya, bụ onye na-eso nwa ya nwanyị mgbe niile dị ka ihe ngosi, nyere ya mgbasa ozi na-ada ụda iji dọta uche nke ụlọ ikpe Kassel: onye ọ bụla ga-ahọrọ ịbụ abụ dị ka ọrụ ya kwesịrị. tinye onwe ya na onye na-achị achị wee banye na opera ya. The Landgrave nke Hesse, dị ka ọkachamara, zitere onye isi nke opera troupe ya, a ụfọdụ Morelli, na concert. Ahịrịokwu ya gụrụ: "Ella canta come una tedesca." (Ọ na-abụ abụ dị ka German - Ịtali.) Ọ dịghị ihe nwere ike ịka njọ! N'ezie, a kpọghị Elizabeth ka ọ bịa n'ụlọ ikpe. Ma nke a abụghị ihe ijuanya: n'oge ahụ, a na-ehota ndị na-abụ German dị ala. Na onye ka ha na-esi nweta nkà dị otú ahụ ka ha wee nwee ike ịsọ mpi nke ndị Ịtali? N'etiti narị afọ nke XNUMX, opera German bụ n'ezie Ịtali. Ndị ọchịchị niile ma ọ bụ obere dị ịrịba ama nwere ndị otu opera, ndị a kpọrọ, dịka iwu, si Italy. Ndị Ịtali na-abịara ha kpam kpam, sitere na maestro, onye ọrụ ya gụnyekwara ide egwu, na-ejedebe na prima donna na onye ọbụ abụ nke abụọ. Ndị na-agụ egwú German, ma ọ bụrụ na ha nwere mmasị, bụ naanị maka ọrụ ndị kacha ọhụrụ.

Ọ gaghị abụ ikwubiga okwu ókè ịsị na ndị German na-ede egwú Baroque nwụrụ anwụ emeghị ihe ọ bụla iji nyere aka na mpụta nke opera German nke ha. Handel dere operas dị ka onye Ịtali, na oratorios dị ka onye Bekee. Gluck dere opera French, Graun na Hasse - ndị Italy.

Ogologo oge gara aga bụ afọ iri ise ahụ tupu mmalite na mmalite nke narị afọ nke XNUMX, mgbe ụfọdụ ihe omume nyere olileanya maka mpụta nke ụlọ opera German nke mba. N'oge ahụ, n'ọtụtụ obodo German, ụlọ ihe nkiri na-etolite dị ka olu mgbe mmiri ozuzo gasịrị, ọ bụ ezie na ha na-emeghachi ihe owuwu ndị Ịtali, ma na-eje ozi dị ka ebe nkà, nke na-emeghị ihe ọ bụla na-eṅomi opera Venetian. Isi ọrụ ebe a bụ nke ihe nkiri na Gänsemarkt na Hamburg. Ụlọ Nzukọ obodo nke obodo patrician bara ọgaranya kwadoro ndị na-ede egwú, ọtụtụ ndị nwere nkà na nkà Reinhard Kaiser, na ndị na-agụ akwụkwọ bụ ndị dere egwuregwu German. Ha dabere na Akwụkwọ Nsọ, akụkọ ifo, njem na akụkọ ihe mere eme obodo na egwu so ya. Otú ọ dị, ekwesịrị ịmara na ha dị nnọọ anya na omenala ụda olu nke ndị Ịtali.

German Singspiel malitere ịmalite iri afọ ole na ole ka e mesịrị, mgbe, n'okpuru nduzi nke Rousseau na ndị edemede nke Sturm und Drang movement, esemokwu bilitere n'etiti mmetụta a nụchara anụcha (ya mere, Baroque opera) n'otu aka, na ọdịdị na ndị mmadụ. na nke ọzọ. Na Paris, esemokwu a butere esemokwu dị n'etiti ndị na-eme ihe ike na ndị na-emegide ndị na-eme ihe ike, nke malitere na etiti narị afọ nke XNUMX. Ụfọdụ n'ime ndị sonyere ya rụrụ ọrụ ndị na-adịghị ahụkebe nye ha - onye ọkà ihe ọmụma Jean-Jacques Rousseau, karịsịa, nọ n'akụkụ nke opera buffa nke Ịtali, n'agbanyeghị na onye na-agụ egwú ya na-ewu ewu bụ "The Country Sorcerer" kpaliri ọchịchị nke egwu egwu bombu. ọdachi - opera nke Jean Baptiste Lully. N'ezie, ọ bụghị mba nke onye edemede bụ mkpebi siri ike, ma ajụjụ bụ isi nke operatic creativity: gịnị nwere ikike ịdị - stylized baroque splendor ma ọ bụ egwu egwu, artificiality ma ọ bụ ịlaghachi n'okike?

operas ndị na-eme mgbanwe Gluck tụkwasara akpịrịkpa ahụ ọzọ maka akụkọ ifo na ọrịa. The German dere banyere ụwa ogbo nke Paris n'okpuru ọkọlọtọ nke mgba megide amamiihe ọchịchị nke coloratura n'aha nke eziokwu nke ndụ; ma ihe tụgharịrị n'ụzọ na mmeri ya na-agbatịkwu ọchịchị nke chi na ndị dike oge ochie, castrati na prima donnas, ya bụ, mbubreyo baroque opera, na-egosipụta okomoko nke ụlọ eze.

Na Germany, nnupụisi megide ya malitere laa azụ na atọ ikpeazụ nke narị afọ 1776. Uru a bụ nke German Singspiel nke mbụ dị obi umeala, nke bụ isiokwu nke mmepụta mpaghara. Na 1785, Emperor Joseph nke Abụọ tọrọ ntọala ụlọ ihe nkiri ụlọikpe mba dị na Vienna, bụ́ ebe ha na-abụ abụ n'asụsụ German, mgbe afọ ise gachara, e debere opera German nke Mozart The Abduction from Seraglio. Nke a bụ naanị mmalite, n'agbanyeghị ọtụtụ iberibe Singspiel nke ndị German na ndị Austrian dere. N'ụzọ dị mwute, Mozart, onye mmeri na-anụ ọkụ n'obi na onye mgbasa ozi nke "Ụlọ ihe nkiri mba German", n'oge na-adịghị anya ga-atụgharị ọzọ na enyemaka nke ndị na-agụ akwụkwọ Ịtali. "Ọ bụrụ na ọ dịkarịa ala otu German ọzọ na ụlọ ihe nkiri," ka o mere mkpesa na XNUMX, "ihe nkiri ahụ gaara adị nnọọ iche! Ọrụ a magburu onwe ya ga-aga nke ọma nanị mgbe anyị bụ́ ndị Jamanị malitesịrị iche echiche n’asụsụ German, na-eme ihe n’asụsụ German ma na-abụ abụ n’asụsụ German!”

Ma ihe niile ka dị nnọọ anya site na nke ahụ, mgbe na Kassel na nke mbụ na-eto eto na-agụ egwú Elisabeth Schmeling rụrụ n'ihu German ọha, otu Mara nke mesịrị merie isi obodo nke Europe, kpaliri Italian prima donnas n'ime onyinyo, na Venice. ma Turin meriri ha site n’enyemaka nke ngwa-agha nke ha. Frederick the Great kwuru nke ọma na ọ ga-akara ya mma ige aria nke ịnyịnya ya na-eme karịa inwe prima donna German na opera ya. Ka anyị cheta na nlelị o nwere maka nka German, gụnyere akwụkwọ, bụ nke abụọ na nlelị ọ na-ele ụmụ nwanyị anya. Lee mmeri ọ bụụrụ Mara na ọbụna eze a ghọrọ onye na-enwe mmasị na ya!

Ma ọ naghị efe ya dị ka "onye na-agụ egwú German". N'otu aka ahụ, mmeri ya na ọkwa Europe emeghị ka a na-akwanyere opera German ùgwù. N'ime ndụ ya niile ọ na-abụ naanị na Italian na English, na-eme naanị Italian operas, ọ bụrụgodị na ha dere bụ Johann Adolf Hasse, ụlọikpe dere Frederick the Great, Karl Heinrich Graun ma ọ bụ Handel. Mgbe ị na-amata akụkọ ya, na usoro ọ bụla ị ga-ahụ aha ndị na-ede egwú ọ na-amasịkarị, bụ ndị akara ha na-acha odo odo site n'oge ruo n'oge, na-ekpokọta uzuzu na-enweghị isi na ebe nchekwa. Ndị a bụ Nasolini, Gazzaniga, Sacchini, Traetta, Piccinni, Iomelli. Ọ lanarịrị Mozart site na iri anọ, yana Gluck afọ iri ise, mana ọ nweghị otu ma ọ bụ nke ọzọ enwetaghị ihu ọma ya. Ihe mejupụtara ya bụ opera ochie Neapolitan bel canto. N'obi ya nile, o tinyere onwe ya n'ụlọ akwụkwọ Ịtali nke ịbụ abụ, nke ọ weere na ọ bụ naanị ya bụ eziokwu, ma lelịa ihe niile nwere ike iyi egwu imebi ikike zuru oke nke prima donna. Ọzọkwa, site n'echiche ya, prima donna aghaghị ịbụ abụ nke ọma, ihe ọ bụla ọzọ adịghịkwa mkpa.

Anyị anatawo nlebanya dị egwu site n'aka ndị ọgbọ ya gbasara usoro omume ọma ya (nke na-adọrọ adọrọ na Elizabeth bụ n'ụzọ zuru oke nke nkuzi onwe ya). Olu ya, dịka ihe akaebe siri dị, nwere oke kachasị, ọ bụrụ abụ n'ime ihe karịrị octave abụọ na ọkara, na-ewere ngwa ngwa site na B nke obere octave ruo F nke octave nke atọ; "Ụda niile na-ada n'otu aka ahụ dị ọcha, ọbụna, mara mma na nke a na-ejighị n'aka, dị ka a ga-asị na ọ bụghị nwanyị na-abụ abụ, ma a na-egwuri egwu mara mma." Ịrụ ọrụ nke ọma na nke ziri ezi, cadaence na-enweghị atụ, amara na trills zuru oke nke na n'England, a na-ekesa okwu "na-abụ egwu dịka Mara". Mana ọ nweghị ihe ọ bụla a na-akọ gbasara data ọrụ ya. Mgbe a kọchara ya n'ihi na ọbụna n'ihe nkiri ịhụnanya ọ na-adị jụụ na enweghị mmasị, ọ kụpụrụ ubu ya na nzaghachi: "Gịnị ka m ga-eme - jiri ụkwụ na aka m bụrụ abụ? abum onye egwu. Ihe a na-apụghị iji olu mee ihe, anaghị m eme ya. Ọdịdị ya bụ ihe nkịtị. N'ihe osise oge ochie, a kọwara ya dị ka nwanyị mara mma nke nwere ihu nwere ntụkwasị obi nke na-adịghị eju ya anya na ịma mma ma ọ bụ ọnọdụ ime mmụọ.

Na Paris, enweghị ọmarịcha uwe ya na-akwa emo. Ruo na njedebe nke ndụ ya, ọ dịghị mgbe ọ kpochapụrụ ụfọdụ primitiveness na German provincialism. Ndụ ime mmụọ ya niile dị na egwu, na naanị na ya. Ọ bughi kwa nání n'ibù-abù; ọ maara nke ọma bass dijitalụ, ghọtara ozizi nke ịdị n'otu, na ọbụna mepụta egwu n'onwe ya. Otu ụbọchị Maestro Gazza-niga kwuputara ya na ya enweghị ike ịchọta isiokwu maka ekpere aria; N'abalị tupu mmalite nke mbụ, o ji aka ya dee aria, na-amasị onye edemede ahụ. Na ewebata n'ime aria dị iche iche coloratura aghụghọ na ọdịiche gị uto, na-eweta ha omume ọma, na-n'ozuzu weere n'oge ahụ dị nsọ ikike nke ọ bụla prima donna.

Mara n'ezie enweghị ike ịsị na ọnụ ọgụgụ ndị na-agụ ama ama, nke bụ, sịnụ, Schroeder-Devrient. Ọ bụrụ na ọ bụ onye Ịtali, ọ dịghị obere aha ga-adaba na òkè ya, ma ọ ga-anọgide na akụkọ ihe mere eme nke ihe nkiri ahụ nanị otu n'ime ọtụtụ n'ime usoro prima donnas mara mma. Mana Mara bụ onye German, ọnọdụ a bụkwa ihe kacha anyị mkpa. Ọ ghọrọ onye nnọchite anya mbụ nke ndị a, jiri mmeri wee banye na phalanx nke ndị eze olu Ịtali - mbụ German prima donna nke klaasị ụwa a na-apụghị ịgbagha agbagha.

Mara biri ogologo ndụ, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ n'otu oge ahụ Goethe. A mụrụ ya na Kassel na February 23, 1749, ya bụ, n'otu afọ ahụ dị ka onye na-ede uri, ma lanarị ya ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu afọ. Onye ama ama n'oge gara aga, ọ nwụrụ na January 8, 1833 na Reval, bụ ebe ndị ọbụ abụ letara ya ka ọ na-aga Russia. Goethe nụrụ ugboro ugboro ka ọ na-abụ abụ, na nke mbụ ya mgbe ọ bụ nwa akwụkwọ na Leipzig. Mgbe ahụ, ọ masịrị "onye na-agụ egwú kachasị mma", bụ onye n'oge ahụ na-ama aka nkwụ nke ịma mma site na Crown Schroeter mara mma. Otú ọ dị, n'ime afọ ndị gafeworonụ, n'ụzọ dị ịtụnanya, ịnụ ọkụ n'obi ya ebelatawo. Ma mgbe ndị enyi ochie mere ememe ncheta afọ iri asatọ na abụọ nke Mary, onye Olympia achọghị iguzo n'akụkụ ma nyefee ya abụ abụọ. Nke a bụ nke abụọ:

Nye Madame Mara Ruo ụbọchị ebube nke ọmụmụ ya Weimar, 1831

Ewere egwu zọpia uzọ-gi, Obi nile nke ndi eb͕uru eb͕u; M bụrụkwa abụ, kpalie Torivshi ụzọ gị elu. M ka na-echeta maka ihe ụtọ nke ịbụ abụ Na m na-eziga gị ndewo Dị ka ngọzi.

Ịsọpụrụ agadi nwanyị site n'aka ndị ọgbọ ya ghọrọ otu n'ime ọṅụ ikpeazụ ya. Ọ “nọkwa n’ebe ndị a na-achọsi ike nọ”; na nkà, o nwetara ihe niile ọ chọrọ maka ogologo oge gara aga, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụbọchị ikpeazụ o gosipụtara ọrụ pụrụ iche - o nyere nkuzi abụ, na iri asatọ ọ nabatara ndị ọbịa na ihe nkiri si na egwuregwu nke ọ rụrụ ọrụ Donna. Ana. Ụzọ ndụ ya na-ata ahụhụ, nke dugara Mara n'elu ugwu kachasị elu nke ebube, gafere na abyss nke mkpa, iru uju na ndakpọ olileanya.

A mụrụ Elisabeth Schmeling n'ime ezinụlọ obere-bourgeois. Ọ bụ nwa nke asatọ n'ime ụmụ iri nke onye egwu obodo na Kassel. Mgbe nwa agbọghọ ahụ dị afọ isii gosipụtara ihe ịga nke ọma n'ịkụ violin, papa Schmeling ghọtara ozugbo na mmadụ pụrụ irite uru n'ikike ya. N'oge ahụ, ya bụ, ọbụna tupu Mozart, e nwere nnukwu ejiji maka ụmụ agbọghọ. Otú ọ dị, Elizabeth abụghị nwata na-eme ihe ike, kama ọ bụ nanị ya nwere ikike egwu, bụ nke gosipụtara onwe ya na mberede n'ịkpọ violin. Na mbụ, nna na nwa nwanyị na-ata nri n'ụlọ ikpe nke obere ndị isi, wee kwaga Holland na England. Ọ bụ oge mgbali na mgbada na-adịghị akwụsị akwụsị, nke nwere obere ihe ịga nke ọma na ịda ogbenye na-adịghị agwụ agwụ.

Ma Fada Schmeling na-agụta na ọ ga-alọta ka ukwuu site n'ịbụ abụ, ma ọ bụ, dị ka akwụkwọ akụkọ si kwuo, okwu ụfọdụ ụmụ nwanyị Bekee mara mma na-emetụta ya n'ezie na ọ dịghị mma ka nwatakịrị nwanyị na-egwu violin, n'ọnọdụ ọ bụla, site na violin. dị afọ iri na otu, Elizabeth na-eme naanị dị ka onye na-agụ egwú na onye na-agụ egwú. nkuzi nkuzi - site n'aka onye nkuzi London a ma ama Pietro Paradisi - o were naanị izu anọ: ịkụziri ya n'efu afọ asaa - nke ahụ bụkwa ihe achọrọ n'oge ahụ maka ọzụzụ olu zuru oke - onye Italiantali, onye hụrụ ya obere oge. eke data, kwetara naanị na ọnọdụ na n'ọdịnihu ọ ga-enweta deductions si ego nke mbụ nwa akwụkwọ. Na ochie Schmeling enweghị ike ikweta. Naanị ihe isi ike ka ha na nwa ha nwanyị kpatachara nri. Na Ireland, Schmeling gara n'ụlọ mkpọrọ - ọ nweghị ike ịkwụ ụgwọ ụlọ oriri na ọṅụṅụ ya. Afọ abụọ ka e mesịrị, ihe ọjọọ dakwasịrị ha: site na Kassel ka akụkọ banyere ọnwụ nne ha bịa; mgbe afọ iri nọrọ na mba ọzọ n'ala, Schmeling mesịrị banyere ịlaghachi n'obodo ya, ma mgbe ahụ, a kotima pụtara na Schmeling ọzọ etinye n'azụ Ogwe maka ụgwọ, oge a ọnwa atọ. Naanị olileanya maka nzọpụta bụ nwa nwanyị dị afọ iri na ise. Naanị ya, ọ gafere ọwa mmiri na ụgbọ mmiri dị mfe, na-aga Amsterdam, na ndị enyi ochie. Ha napụtara Schmeling n'agha.

Ọdịda ndị ahụ mere ka mmiri zoo n’isi agadi nwoke ahụ emebighị ụlọ ọrụ ya. Ọ bụ n'ihi mbọ ya ka e mere ihe nkiri na Kassel, bụ́ ebe Elisabeth “gụrụ abụ dị ka onye Jaman.” Obi abụọ adịghị ya na ọ ga-anọgide na-etinye aka na ya na ihe omume ọhụrụ, ma Elizabeth nke maara ihe kwụsịrị nrubeisi. Ọ chọrọ ịga ebe ndị na-agụ egwú Ịtali na-eme n’ebe a na-eme ihe nkiri n’obí eze, gee ntị ka ha na-abụ abụ, mụtakwa ihe n’aka ha.

Ọ ka mma karịa onye ọ bụla ọzọ, ọ ghọtara ihe na-enweghị ya. N'ịbụ onye nwere, o doro anya, nnukwu akpịrị ịkpọ nkụ maka ihe ọmụma na ikike egwu dị ịrịba ama, ọ nwetara n'ime ọnwa ole na ole ihe ndị ọzọ na-ewe ọtụtụ afọ nke ịrụsi ọrụ ike. Mgbe arụchara ọrụ na obere ụlọ ikpe na n'obodo Göttingen, na 1767, o sonyere na "Great Concerts" nke Johann Adam Hiller na Leipzig, bụ ndị na-ebute ụzọ nke ihe nkiri na Leipzig Gewandhaus, ma tinye aka ozugbo. Na Dresden, nwunye onye nhoputa ndi ochichi n'onwe ya so na ya - o kenyere Elizabeth na opera ụlọikpe. N'ịbụ onye nwere mmasị nanị na nkà ya, nwa agbọghọ ahụ jụrụ ọtụtụ ndị na-arịọ arịrịọ maka aka ya. Awa anọ n'ụbọchị ọ na-etinye aka na-abụ abụ, na mgbakwunye - piano, ịgba egwú, na ọbụna ịgụ akwụkwọ, mgbakọ na mwepụ na mkpoputa, n'ihi na afọ nwata nke na-awagharị furu efu n'ezie maka agụmakwụkwọ ụlọ akwụkwọ. N'oge na-adịghị, ha malitere ikwu banyere ya ọbụna na Berlin. Onye na-egwu egwu nke King Friedrich, onye violin bụ Franz Benda, kpọbatara Elisabeth n'ụlọ ikpe, na 1771 a kpọrọ ya òkù na Sanssouci. Nlelị eze maka ndị na-agụ egwú German (nke, n'agbanyeghị, ọ na-ekesa kpamkpam) abụghị ihe nzuzo nye Elizabeth, ma nke a egbochighị ya ịpụta n'ihu eze dị ike na-enweghị onyinyo nke ihere, ọ bụ ezie na n'oge ahụ àgwà nke nnupụisi na enweghị mmasị, ụdị nke "Old Fritz". Ọ na-adị mfe site na mpempe akwụkwọ ahụ abụ bravura aria nke arpeggio na coloratura sitere na opera nke Graun Britannica jujuru ya wee kwụọ ya ụgwọ: eze ahụ juru ya anya kwuru, sị: “Lee, ọ pụrụ ịbụ abụ!” O tiri mkpu n'olu dara ụda wee tie "bravo".

Nke ahụ bụ mgbe obi ụtọ mụmụrụ Elisabeth Schmeling ọnụ ọchị! Kama “ige ntị n’agbata ịnyịnya ya”, eze nyere ya iwu ka o mee dị ka onye mbụ German prima donna na opera ụlọ ya, ya bụ, n’ebe a na-eme ihe nkiri ebe ọ bụ naanị ndị Ịtali na-abụ abụ ruo ụbọchị ahụ, gụnyere castrati abụọ a ma ama!

Ọ masịrị Frederick nke ukwuu na Schmeling ochie, bụ onye mekwara ebe a dị ka onye na-azụ ahịa maka nwa ya nwanyị, jisiri ike kwenye ya ụgwọ ọrụ dị egwu nke puku ndị na-ere ahịa puku atọ (mgbe e mesịrị, ọ gbakwuru). Elisabeth nọrọ afọ itoolu n'ụlọ ikpe Berlin. N'ịbụ onye eze lekọtara ya anya, ya mere ọ nwetalarị ewu ewu na mba niile nke Europe ọbụna tupu ya onwe ya gaa n'isi obodo egwu nke kọntinent ahụ. Site n'amara nke eze, ọ ghọrọ nwanyị ụlọikpe a na-akwanyere ùgwù nke ukwuu, onye ndị ọzọ na-achọ ebe ọ nọ, mana aghụghọ ndị a na-apụghị izere ezere n'ụlọikpe ọ bụla emeghị Elizabeth obere ihe. Ma aghụghọ ma ọ bụ ịhụnanya kpaliri ya n'obi.

Ị nweghị ike ịsị na ọrụ ya dị ya n'obi. Ihe bụ isi bụ ịbụ abụ na mgbede egwu nke eze, ebe ya onwe ya na-akpọ ọjà, nakwa na ọ na-arụ ọrụ bụ isi n'ihe dị ka ihe ngosi iri n'oge oge carnival. Ebe ọ bụ na 1742, a dị mfe ma na-adọrọ mmasị ụlọ baroque nke Prussia pụtara na Unter den Linden - eze opera, ọrụ nke onye na-ese ụkpụrụ ụlọ Knobelsdorff. N'ịbụ onye nkà Elisabeth dọọrọ mmasị ya, ndị Berliners “si n'aka ndị mmadụ” malitere ileta ụlọ nsọ a nke nkà asụsụ mba ọzọ maka ndị ama ama ọtụtụ mgbe - dịka ọkacha mmasị nke Friedrich siri dị, a ka na-eme operas n'asụsụ Italian.

Ọnụ ụzọ mbata bụ n'efu, mana ndị ọrụ ya nyere tiketi maka ụlọ ihe nkiri ahụ, ha ga-araparakwa ya n'aka ha ọbụlagodi maka tii. E kesara ebe ndị siri ike dabere na ọkwa na ọkwa. Na ọkwa nke mbụ - ndị ụlọikpe, na nke abụọ - ndị ọzọ nke ndị isi, na nke atọ - ụmụ amaala nkịtị nke obodo. Eze we nọdu n'iru onye ọ bula nke nọ n'ulo-ita-nri, ndi-isi nānọdu kwa n'azu ya. Ọ na-eso ihe omume ndị ahụ na ogbo na lornette, na "bravo" ya jere ozi dị ka ihe mgbaàmà maka ịkụ aka. Nwanyị nwanyị, bụ onye bi iche na Frederick, na ndị eze nwanyị nwere igbe etiti.

Ụlọ ihe nkiri ahụ adịghị ọkụ. N'ụbọchị oyi oyi, mgbe okpomọkụ nke kandụl na oriọna mmanụ na-ezuru ezughị iji kpoo ụlọ nzukọ ahụ, eze ahụ malitere usoro ọgwụgwọ a nwalere ma nwalee: o nyere ndị otu ndị agha Berlin iwu ka ha rụọ ọrụ agha ha n'ụlọ ihe nkiri ahụ. ụbọchị. Ọrụ nke ndị na-eje ozi dị nnọọ mfe - iguzo n'ụlọ ahịa, na-agbasa ikpo ọkụ nke ahụ ha. Lee ezigbo mmekọrịta na-enweghị atụ n'etiti Apollo na Mars!

Ikekwe Elisabeth Schmeling, kpakpando a, bụ onye bilitere ngwa ngwa na mbara igwe ihe nkiri, ga-anọrịrị ruo mgbe ọ hapụrụ ogbo ahụ naanị prima donna nke eze Prussian, n'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, onye na-eme ihe nkiri German, ma ọ bụrụ na ọ bụghị. zutere otu nwoke na ụlọ ikpe ụlọikpe na Rheinsberg Castle , bụ onye, ​​​​bụ onye mbụ na-arụ ọrụ nke onye hụrụ ya n'anya, na mgbe ahụ di ya, ghọrọ onye na-amaghị ihe kpatara eziokwu ahụ bụ na ọ nwetara amara ụwa. Johann Baptist Mara bụ ọkacha mmasị nke onye isi Prussia Heinrich, nwanne eze nke obere. Nwa amaala Bohemia a, onye nwere onyinye cellist, nwere agwa na-asọ oyi. Onye na-egwu egwu na-aṅụkwa mmanya ma, mgbe mmanya na-egbu ya, ọ ghọrọ onye na-akparị mmadụ na onye na-emegbu mmadụ. Nwa prima donna, onye ruo mgbe ahụ mara naanị nka ya, hụrụ nwa amadi mara mma n'anya na mbụ. N'efu ka ochie Schmeling, n'enweghị ike ikwu okwu, gbalịa ime ka nwa ya nwanyị ghara inwe njikọ na-ekwesịghị ekwesị; o nwetara naanị na ya na nna ya kewara, na-enweghị ọdịda, agbanyeghị, inye ya nlekọta.

N'otu oge, mgbe Mara kwesịrị igwu egwu n'ụlọ ikpe dị na Berlin, a hụrụ na ọ nwụrụ anwụ n'ụlọ oriri na ọṅụṅụ. Iwe were eze ahụ, kemgbe ahụ ndụ onye egwú ahụ agbanweela nke ukwuu. Na ohere ọ bụla - na enwere ihe karịrị ikpe zuru oke - eze tinyere Mara n'ime oghere mpaghara, ma ziga ya na ndị uwe ojii na ebe e wusiri ike nke Marienburg na East Prussia. Naanị arịrịọ enweghị olileanya nke prima donna mere ka eze laghachi azụ. N'afọ 1773, ha lụrụ di na nwunye, n'agbanyeghị ọdịiche dị n'okpukpe (Elizabeth bụ onye Protestant, na Mara bụ onye Katọlik) na n'agbanyeghị nkwenye kachasị elu nke Fritz ochie, bụ onye, ​​​​dị ka nna nke mba ahụ, weere onwe ya na ọ bụ ya kwesịrị itinye aka ọbụna n'ime obodo. chiri anya ndu ya prima donna. N'ịbụ onye gbara arụkwaghịm n'alụmdi na nwunye a, eze gafere Elizabeth site n'aka onye nduzi nke opera ka, Chineke ekwela, ọ gaghị eche echiche ịtụrụ ime tupu ememe carnival.

Elizabeth Mara, dị ka a na-akpọ ya ugbu a, na-enwe ọ bụghị nanị na ọ ga-aga nke ọma na ogbo, kamakwa obi ụtọ ezinụlọ, biri na Charlottenburg n'ụzọ dị ukwuu. Ma obi adịghị ya mma. Àgwà nnupụisi di ya na-akpa n’ụlọikpe na n’ebe a na-egwu opera mere ka ndị enyi ochie kewapụrụ ya n’ebe ọ nọ, ma e wezụga eze. Ọ dị ya, bụ́ onye maara nnwere onwe na England, ugbu a ọ dị ya ka à ga-asị na ọ nọ n'oghere ọla edo. N'ebe dị elu nke carnival ahụ, ya na Mara gbalịrị ịgbapụ, ma ndị nche na-ejide ya n'ọdụ ụgbọ mmiri obodo, mgbe nke ahụ gasịrị, a kpọgara onye cellist ọzọ n'agha. Elizabet wesara onye-nwe ya arịrịọ na-agbawa obi, ma eze jụrụ ya n'ụdị kasị njọ. N'otu n'ime arịrịọ ya, o dere, sị, "A na-akwụ ya ụgwọ maka ịbụ abụ, ọ bụghị maka ide." Mara kpebiri ịbọ ọbọ. N'otu mgbede dị egwu maka nsọpụrụ nke onye ọbịa - Russian Grand Duke Pavel, onye eze chọrọ igosi prima donna ya a ma ama, ọ na-abụ abụ n'amaghị ama, ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ n'olu dị ala, ma n'ikpeazụ, ihe efu na-eme ka ọ dịkwuo mma. O were were ịnụ ọkụ n'obi na-abụ abụ ikpeazụ, nke mere na égbè eluigwe gbakọrọ n'isi ya gbasasịrị, eze wee gosi na obi dị ya ụtọ.

Elizabeth rịọrọ eze ugboro ugboro ka o nye ya ohere ịgagharị, ma ọ jụrụ mgbe nile. Ikekwe ihe o bu pụta ụwa gwara ya na ọ dịghị mgbe ọ ga-alọghachi. Oge na-adịghị agwụ agwụ agbadala azụ ya ka ọ nwụọ, gbachie ihu ya, ugbu a na-echetara uwe mwụda mara mma, mere ka ọ ghara ikwe omume ịkpọ ọjà, n'ihi na aka ogbugbu anaghịzi erube isi. Ọ malitere ịda mba. Greyhounds nwere mmasị n'ebe Friedrich merela agadi karịa mmadụ niile. Ma o ji otu mmasị ahụ gee prima donna ya ntị, karịsịa mgbe ọ na-abụ abụ akụkụ kachasị amasị ya, n'ezie, Ịtali, n'ihi na ọ kwadoro egwu Haydn na Mozart na egwu egwu kachasị njọ.

Ka o sina dị, Elizabeth jisiri ike na njedebe ịrịọ maka ezumike. E nyere ya nnabata kwesịrị ekwesị na Leipzig, Frankfurt na, nke kacha amasị ya, na obodo ya Kassel. Ka ọ na-ala, o mere ihe nkiri na Weimar, nke Goethe gara. Ọ lọghachiri na-arịa ọrịa na Berlin. Eze, n'ụdị ọzọ nke ụma, ekweghị ka ọ gaa ọgwụgwọ n'obodo Bohemian nke Teplitz. Nke a bụ ahịhịa ikpeazụ nke rikpuru iko nke ndidi. Ndị Maras mechara kpebie ịgbapụ, mana ejiri nlezianya mee ihe. Ka o sina dị, na-atụghị anya ya, ha zutere Count Brühl na Dresden, bụ nke mere ka ha banye n'oké egwu a na-apụghị ịkọwa akọwa: ọ ga-ekwe omume na onye ozi pụrụ iche ga-agwa onye nnọchianya Prussia banyere ndị gbara ọsọ ndụ? Enwere ike ịghọta ha - n'ihu anya ha guzoro ihe atụ nke nnukwu Voltaire, bụ onye na-achọpụta ihe nke eze Prussia na-ejide ihe dị ka nkeji iri na ise gara aga na Frankfurt. Ma ihe niile tụgharịrị nke ọma, ha gafere ókèala nchekwa na Bohemia wee rute Vienna site na Prague. Old Fritz, ebe ọ mụtara banyere mgbapụ ahụ, na mbụ gara n'ihu na-eme ihe ike na ọbụna ziga onye ozi n'ụlọikpe Vienna na-achọ ka onye ahụ gbara ọsọ lọghachi. Vienna zitere azịza, na agha nke diplomatic ndetu malitere, bụ nke Prussia eze na-atụghị anya ya ngwa ngwa tọgbọrọ ogwe aka ya. Ma ọ dịghị agọnahụ onwe ya obi ụtọ nke iji nkà mmụta nkà ihe ọmụma kwuo banyere Mara: “Nwanyị nke na-edo onwe ya kpam kpam kpam kpam dị ka nkịta ịchụ nta: ka a na-agba ya ụkwụ karị, otú ahụ ka ọ na-ejere nna ya ukwu ozi.”

Na mbụ, nraranye nye di ya emeghị ka Elizabeth nwee chi ọma. Ụlọikpe Vienna nabatara "Prussian" prima donna kama oyi, naanị Archduchess Marie-Theresa ochie, na-egosi obi ụtọ, nyere ya akwụkwọ ozi ndụmọdụ nye nwa ya nwanyị, French Queen Marie Antoinette. Di na nwunye ahụ mere nkwụsị ọzọ ha na Munich. N'oge a, Mozart mere opera Idomeneo ya n'ebe ahụ. Dị ka ya si kwuo, Elizabeth “enweghị ezi ihe ịga nke ọma ime ihe na-atọ ya ụtọ.” "Ọ na-eme obere ihe ka ọ dị ka onye ọjọọ (nke ahụ bụ ọrụ ya), yana imetụ obi n'ịbụ abụ dị mma."

Mozart maara nke ọma na Elisabeth Mara, n'aka nke ya, akọwaghị ihe ndị o dere nke ukwuu. Ikekwe nke a metụtara ikpe ya. N'ihi na anyị, ihe ọzọ dị nnọọ mkpa karị: na nke a, abụọ eras ọbịa ọ bụla ọzọ collided, ochie otu, nke ghọtara mkpa na opera nke music virtuosity, na nke ọhụrụ, nke chọrọ subordination nke music na olu. ime ihe dị egwu.

Maras nyere egwu ọnụ, o wee mee na onye na-ahụ maka cellist mara mma nwere ihe ịga nke ọma karịa nwunye ya na-adịghị mma. Ma na Paris, mgbe arụchara ọrụ na 1782, ọ ghọrọ eze nwanyị na-enweghị okpueze nke ogbo, nke onye nwe Contralto Lucia Todi, bụ onye Portuguese, na-achịbu eze kacha elu. N'agbanyeghị ọdịiche dị na data olu dị n'etiti prima donnas, asọmpi siri ike bilitere. E kewara Paris egwu egwu ruo ọtụtụ ọnwa ka ọ bụrụ ndị Todists na Maratists, ndị na-anụ ọkụ n'obi na-efe arụsị ha. Mara gosipụtara onwe ya nke ukwuu na Marie Antoinette nyere ya aha onye mbụ na-agụ egwú nke France. Ugbu a London chọkwara ịnụ prima donna a ma ama, bụ onye, ​​bụ onye German, ka o sina dị bụrụ abụ Chineke. Ọ dịghị onye nọ ebe ahụ, n'ezie, chetara nwa agbọghọ arịrịọ bụ onye kpọmkwem afọ iri abụọ gara aga hapụrụ England na obi nkoropụ wee laghachi na Kọntinent. Ugbu a, ọ lọghachila n'ịdị ebube. Ihe nkiri mbụ na Pantheon - ma ọ nwetalarị obi ndị Britain. Enyere ya nsọpụrụ dịka onweghị onye na-agụ egwú amabeghị kemgbe nnukwu prima donnas nke oge Handel. Onye isi ala Wales ghọrọ onye na-enwe mmasị na ya nke ukwuu, o yikarịrị ka ọ bụghị naanị nka dị elu nke ịbụ abụ meriri ya. N'aka nke ya, dị ka ọ dịghị ebe ọ bụla, ọ na-eche na ọ nọ n'ụlọ na England, ọ bụghị n'enweghị ihe kpatara ya, ọ kacha dịrị ya mfe ịsụ na ide n'asụsụ Bekee. Ka oge na-aga, mgbe oge opera Italiantali malitere, ọ na-abụkwa abụ na Royal Theatre, mana ihe ịga nke ọma ya bụ ihe ngosi egwu nke ndị London ga-echeta ruo ogologo oge. Ọ rụrụ tumadi ọrụ Handel, onye British, mgbe ubé gbanwere mkpope aha nna ya, họọrọ n'etiti anụ ụlọ dere.

Ememe ncheta nke iri abụọ na ise nke ọnwụ ya bụ emume akụkọ ihe mere eme na England. Ememe n'ememe a were ụbọchị atọ, isi mmalite ha bụ ngosi nke oratorio "Mesaịa", nke Eze George nke Abụọ bịara n'onwe ya. Ndị egwú ahụ nwere ndị egwú 258, ndị ukwe nke mmadụ 270 guzoro n’ebe ahụ, ma n’elu oké mkpọtụ ụda ha mepụtara, olu Elizabeth Mara, nke pụrụ iche na ịma mma ya, biliri: “Amaara m na onye nzọpụta m dị ndụ.” Ndị Britain nwere ọmịiko bịara nwee ezigbo obi ụtọ. Mgbe e mesịrị, Mara dere, sị: “Mgbe m, n’itinye mkpụrụ obi m nile n’okwu m, bụrụ abụ banyere ihe ukwu na ihe dị nsọ, banyere ihe bara uru ebighị ebi nye mmadụ, na ndị na-ege m ntị, jupụtara ná ntụkwasị obi, na-eku ume, na-enwe mmetụta ọmịiko, na-ege m ntị. , Ọ                                              የተ     የተ    የተ    የተ    የተ    የተ ọ. Okwu ndị a na-enweghị mgbagha, nke e dere n'oge agadi, na-emezi echiche mbụ nke nwere ike ịmalite ngwa ngwa site na onye maara ọrụ Mara: na ya, n'ịbụ onye nwere ike ịmụta olu ya n'ụzọ dị egwu, nwere afọ ojuju na nchapụta elu nke ụlọ ikpe bravura opera. ma ọ chọghị ihe ọ bụla ọzọ. Ọ bụ na o mere! Na England, ebe afọ iri na asatọ ọ nọgidere bụrụ naanị onye na-eme ihe nkiri Handel's oratorios, ebe ọ bụrụ abụ "Creation of the World" Haydn na "ụzọ mmụọ ozi" - otu a ka otu onye na-anụ ọkụ n'obi na-ekwu okwu si zaghachi - Mara ghọrọ nnukwu onye na-ese ihe. Ahụmahụ mmetụta mmetụta uche nke nwanyị meworo agadi, bụ́ onye maara ọdịda nke olileanya, ịlọ ụwa na ndakpọ olileanya, nyere aka n'ezie n'ịgbasi ike nke nkwupụta nke ịbụ abụ ya.

N'otu oge ahụ, ọ nọgidere na-abụ "ezigbo prima donna" bara ọgaranya, ọkacha mmasị nke ụlọ ikpe, bụ onye natara ụgwọ a na-anụbeghị. Otú ọ dị, mmeri kasị ukwuu na-echere ya n'ala nna ya nke bel canto, na Turin - ebe eze Sardinia kpọrọ ya òkù n'obí ya - na Venice, ebe site na ọrụ mbụ ya gosipụtara na ya dị elu karịa onye a ma ama bụ Brigida Banti. Ndị na-ahụ n'anya Opera, nke egwu Mara na-ekpo ọkụ, kwanyere ya ugwu n'ụzọ na-adịghị ahụkebe: ozugbo onye na-agụ egwú gụchara aria, ha ji akụ mmiri wụsara ogbo nke San Samuele ihe nkiri, wee weta ihe osise ya na-ese mmanụ n'elu ugwu ahụ. , na ọwa n'aka ha, duuru onye na-agụ egwú gafere n'ìgwè ndị na-ekiri aṅụrị na-egosipụta obi ụtọ ha nwere n'oké mkpu. A ghaghị iche na mgbe Elizabeth Mara bịarutere Paris mgbanwe mgbanwe mgbe ọ na-aga England na 1792, foto ọ hụrụ na-ewute ya nke ukwuu, na-echetara ya enweghị obi ụtọ. Na ebe a na-abụ abụ gbara ndị mmadụ gburugburu, ma igwe mmadụ ndị nọ n'ọnọdụ nke na-agbaji na mgbaka. Na New Bridge, a kpọtara onye bụbu onye na-elekọta ya Marie Antoinette n'ofe ya, na-acha ọcha, n'uwe ụlọ mkpọrọ, zutere ndị mmadụ na-eti mkpu na mmegbu. N'ịbụ onye na-akwa ákwá, Mara ji ụjọ na-agbaghachi na windo ụgbọ mmiri ma gbalịa ịhapụ obodo nnupụisi ozugbo enwere ike, nke na-adịghị mfe.

Na Lọndọn, àgwà ọjọọ di ya kpara ndụ ya nsi. Ebe ọ bụ onye aṅụrụma na onye na-eme ihe ike, o mere ka Elizabet na-eme ihe ọjọọ n'ebe ọha na eze nọ. O were ọtụtụ afọ na ọtụtụ afọ ka ọ kwụsị ịchọta ihe ngọpụ maka ya: ịgba alụkwaghịm ahụ mere naanị na 1795. Ma ọ bụ n'ihi ndakpọ olileanya na alụmdi na nwunye na-aga nke ọma, ma ọ bụ n'okpuru mmetụta nke akpịrị ịkpọ nkụ maka ndụ nke malitere n'ime nwanyị meworo agadi. , ma ogologo oge tupu ịgba alụkwaghịm, Elizabeth zutere ndị ikom abụọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụmụ ya ndị ikom.

Ọ dịlarị afọ iri anọ na abụọ mgbe ọ zutere onye France dị afọ iri abụọ na isii na London. Henri Buscarin, onye sitere na ezinụlọ ochie mara mma, bụ onye nwere mmasị na ya. Otú ọ dị, ọ, n'ụdị ìsì, họọrọ ya a flutist aha ya bụ Florio, ndị kasị nkịtị Ihọd, Ọzọkwa, afọ iri abụọ tọrọ ya. Mgbe nke ahụ gasịrị, ọ ghọrọ onye na-elekọta ya, rụọ ọrụ ndị a ruo mgbe o mere agadi ma nweta ezigbo ego na ya. Ya na Buscaren, o nwere mmekọrịta dị ịtụnanya ruo afọ iri anọ na abụọ, nke bụ ngwakọta dị mgbagwoju anya nke ịhụnanya, ọbụbụenyi, agụụ, enweghị mkpebi na oge. Ozi dị n'etiti ha kwụsịrị naanị mgbe ọ dị afọ iri asatọ na atọ, ma ya - n'ikpeazụ! – malitere ezinụlọ n'ime ime agwaetiti Martinique. Akwụkwọ ozi ha na-emetụ n'ahụ́, bụ́ ndị e dere n'ụdị nke Werther nwụrụ anwụ, na-emepụta ihe na-atọ ọchị.

N'afọ 1802, Mara hapụrụ London, bụ nke ji otu ịnụ ọkụ n'obi na ekele ahụ ji ya nọrọ nke ọma. Olu ya fọrọ nke nta ka ọ ghara ịcha mma ya, n'oge mgbụsị akwụkwọ nke ndụ ya, o ji nwayọọ nwayọọ na-ebuli onwe ya elu, si n'ebe dị elu nke ebube rịdata. Ọ gara n'ebe ndị a na-echefu echefu n'oge ọ bụ nwata na Kassel, na Berlin, bụ ebe a na-echefughị ​​prima donna nke eze ahụ nwụrụ anwụ ogologo oge, dọtara ọtụtụ puku ndị na-ege ntị n'otu ihe nkiri ụka nke o so na ya. Ọbụna ndị bi na Vienna, bụ́ ndị nabatara ya nke ọma n'otu oge, dara n'ụkwụ ya ugbu a. Ewezuga bụ Beethoven - ọ ka nwere obi abụọ banyere Mara.

Mgbe ahụ, Russia ghọrọ otu n'ime ọdụ ụgbọ elu ikpeazụ na ụzọ ndụ ya. N'ihi nnukwu aha ya, a nabatara ya ozugbo n'ụlọikpe St. Petersburg. Ọ naghị abụ abụ na opera, mana ihe ngosi na concerts na n'oge nri abalị ya na ndị a ma ama na-enweta ego dị otú ahụ nke na ọ mụbara nnukwu akụ na ụba ya. Na mbụ o biri na isi obodo nke Russia, ma na 1811 ọ kwagara Moscow na ike na-etinye aka na ntule ala.

Ihe ọjọọ mere ka ọ ghara itinye afọ ikpeazụ nke ndụ ya n'ịma mma na ọganihu, nke e nwetara site na ọtụtụ afọ nke ịbụ abụ na ọkwa dị iche iche nke Europe. N'ọkụ nke ọkụ Moscow, ihe niile ọ lara n'iyi, ya onwe ya ga-agbapụ ọzọ, oge a site na egwu agha. N'otu abalị, ọ tụgharịrị, ma ọ bụrụ na ọ bụghị onye arịrịọ, kama ghọọ nwanyị ogbenye. N’ịgbaso ihe atụ nke ụfọdụ ndị enyi ya, Elizabeth gawara Revel. N'otu obodo ochie nke nwere okporo ụzọ gbagọrọ agbagọ, nke na-anya isi naanị maka ọmarịcha Hanseatic gara aga, ka o sina dị, e nwere ụlọ ihe nkiri German. Mgbe ndị na-ahụ maka nka ụda si n'etiti ụmụ amaala ama ama ghọtara na obodo ha enweela obi ụtọ site na ọnụnọ nke nnukwu prima donna, ndụ egwu dị na ya tụgharịrị n'ụzọ pụrụ iche.

Ka o sina dị, ihe kpaliri nwanyị ochie ahụ ịkwaga n'ebe ọ maara ma banye ogologo njem ọtụtụ puku na puku kilomita, na-eyi ụdị ihe ịtụnanya niile egwu. Na 1820, o guzoro na ogbo nke Royal Theatre na London wee bụrụ abụ Guglielmi's rondo, aria sitere na oratori Handel's oratorio "Solomon", Paer's cavatina - nke a dị afọ iri asaa na otu! Onye nkatọ na-akwado ya na-eto ya "nghọta na uto, ọmarịcha coloratura na trill enweghị ike" n'ụzọ ọ bụla, mana n'eziokwu, ọ bụ naanị onyinyo nke Elisabeth Mara mbụ.

Ọ bụghị akpịrị ịkpọ nkụ n'oge gara aga mere ya ka o si na Reval kwaga London dị egwu. Ebumnobi nke yiri ihe na-agaghị ekwe omume duziri ya, n'ihi afọ ndụ ya: jupụtara n'ọchịchọ, ọ na-atụ anya ọbịbịa nke enyi ya na onye hụrụ ya n'anya Bouscaren site na Martinique dị anya! Akwụkwọ ozi na-efegharị azụ na azụ, dị ka a ga-asị na-erube isi n'uche ihe omimi mmadụ. “Ị nwekwara onwe gị? ọ jụrụ. "Ala azụ, ezigbo Elizabeth, ịgwa m ihe ị na-atụ anya." Azịza ya erutebeghị anyị, mana a maara na ọ nọ na-eche ya na London ihe karịrị otu afọ, na-akwụsị ihe ọmụmụ ya, naanị mgbe nke ahụ gasịrị, mgbe ọ na-ala Revel, kwụsịrị na Berlin, ọ matara na Buscarin nwere. rutere Paris.

Mana ọ gafeela. Ọbụna maka ya. Ọ naghị eme ọsọ ọsọ n'ime ogwe aka enyi ya, kama na owu ọmụma na-enye obi ụtọ, ruo n'akụkụ ụwa ahụ ebe ọ nwere mmetụta dị mma na ịdị jụụ - na Revel. Otú ọ dị, nzikọrịta ozi gara n'ihu ruo afọ iri ọzọ. N'akwụkwọ ozi ikpeazụ ya sitere na Paris, Buscarin na-akọ na kpakpando ọhụrụ ebiliwo na mbara igwe - Wilhelmina Schroeder-Devrient.

Elisabeth Mara nwụrụ obere oge ka nke ahụ gasịrị. Ọgbọ ọhụrụ ewerela ọnọdụ ya. Anna Milder-Hauptmann, Leonore mbụ Beethoven, onye kwụrụ ụtụ nye onye mbụ prima donna nke Frederick the Great mgbe ọ nọ na Russia, abụrụla onye ama ama n'onwe ya. Berlin, Paris, London toro Henrietta Sontag na Wilhelmine Schroeder-Devrient.

Ọ dịghị onye ọ tụrụ anya na ndị ọbụ abụ German ghọrọ nnukwu prima donnas. Ma Mara gheere ha ụzọ. O ziri ezi nwe nkwụ.

K. Khonolka (nsụgharị - R. Solodovnyk, A. Katsura)