Arnold Schoenberg |

Arnold Schoenberg

Ọchịchịrị niile na ikpe ọmụma nke ụwa egwu ọhụrụ ahụ weere onwe ya. Obi ụtọ ya niile dị n'ịmara ihe ọjọọ; ịma mma ya niile dabere na ịhapụ ọdịdị ịma mma. T. Adorno

A. Schoenberg banyere akụkọ ihe mere eme nke egwu nke narị afọ nke XNUMX. dị ka onye okike nke usoro ihe mejupụtara dodecaphone. Mana mkpa na ọnụ ọgụgụ nke ọrụ nna ukwu Ọstria abụghị naanị n'eziokwu a. Schoenberg bụ onye nwere ọtụtụ nkà. Ọ bụ onye nkụzi na-egbuke egbuke bụ onye zụlitere ụyọkọ kpakpando nke ndị na-agụ egwú nke oge a, gụnyere ndị ọkachamara a ma ama dị ka A. Webern na A. Berg (ya na onye nkụzi ha, ha guzobere ụlọ akwụkwọ a na-akpọ Novovensk). Ọ bụ onye na-ese ihe na-adọrọ mmasị, enyi O. Kokoschka; eserese ya pụtara ugboro ugboro na ihe ngosi ma bipụta ya na mmeputakwa na magazin Munich "The Blue Rider" na-esote ọrụ P. Cezanne, A. Matisse, V. Van Gogh, B. Kandinsky, P. Picasso. Schoenberg bụ onye edemede, onye na-ede uri na onye edemede, onye edemede nke ọtụtụ ọrụ ya. Ma karịa ihe niile, ọ bụ onye na-ede egwú hapụrụ ihe nketa dị ịrịba ama, onye na-ede egwú nke gabigara n'ụzọ siri ike, ma na-akwụwa aka ọtọ na nke na-adịghị mma.

Ọrụ Schoenberg nwere njikọ chiri anya na ngosipụta egwu. A na-egosipụta ya site na esemokwu nke mmetụta na ịdị nkọ nke mmeghachi omume na ụwa gbara anyị gburugburu, bụ nke mara ọtụtụ ndị na-ese ihe n'oge a bụ ndị na-arụ ọrụ na ikuku nke nchegbu, atụmanya na mmezu nke ọdachi ọha mmadụ dị egwu (Schoenberg jikọtara ya na ha site na ndụ nkịtị. akara aka – awagharị, ọgba aghara, atụmanya nke ibi na ịnwụ n'ebe dị anya site n'ala nna ha). Ikekwe ihe atụ kacha nso na àgwà Schoenberg bụ onye ibe ya na nke dịkọrọ ndụ nke onye na-ede egwú, onye edemede Austrian F. Kafka. Dị nnọọ ka Kafka si akwụkwọ akụkọ na mkpirisi akụkọ, na Schoenberg si music, a elu nghọta nke ndụ mgbe ụfọdụ condenses na feverish obsessions, ọkaibe lyrics ókè na grotesque, na-atụgharị n'ime a echiche nro n'ezie.

N'ịmepụta nka nka siri ike na nke ukwuu, Schoenberg kwụsiri ike na nkwenye ya ruo n'ókè nke ịnụbigara okpukpe ọkụ n'obi. N'ime ndụ ya niile, ọ gbasoro ụzọ nke mmegide kasịnụ, na-alụ ọgụ na ịkwa emo, mmegbu, nghọtahie ntị chiri, mkparị na-adịgide adịgide, mkpa dị ilu. "Na Vienna na 1908 - obodo operettas, oge ochie na ịhụnanya ịhụnanya - Schoenberg swam megide ugbu a," ka G. Eisler dere. Ọ bụghị nnọọ esemokwu dị n'etiti onye na-ese ihe ọhụrụ na gburugburu ebe ndị Filistia. O zughị ezu ikwu na Schoenberg bụ onye na-emepụta ihe ọhụrụ nke mere ka ọ bụrụ iwu na-ekwu na nkà naanị ihe a na-ekwughị n'ihu ya. Dị ka ụfọdụ ndị na-eme nchọpụta banyere ọrụ ya si kwuo, ọhụrụ pụtara ebe a na nnọọ kpọmkwem, condensed version, n'ụdị a ụdị nke kachasi mkpa. Mmetụta gbadoro anya nke ukwuu, nke chọrọ mma zuru oke n'aka onye na-ege ntị, na-akọwa ihe isi ike nke egwu Schoenberg maka nghọta: ọbụlagodi na ndabere nke ndị ya na ya dịkọrọ ndụ, Schoenberg bụ onye na-ede egwú "siri ike". Ma nke a adịghị negate uru nkà ya, subjectively eziokwu na oké njọ, na-enupụ isi megide rụrụ arụ sweetness na fechaa tinsel.

Schoenberg jikọtara ikike nke mmetụta siri ike na ọgụgụ isi nke enweghị obi ebere. O ji nchikota a ugwo ngbanwe. Ihe ịrịba ama nke ụzọ ndụ onye na-ede egwú na-egosipụta ọchịchọ na-agbanwe agbanwe site na nkwupụta ihunanya ọdịnala n'ime mmụọ nke R. Wagner (ihe egwu egwu "Enlightened Night", "Pelleas na Mélisande", cantata "Songs of Gurre") ka ọ bụrụ ihe ọhụrụ, kwadoro nke ọma. usoro. Otú ọ dị, ọmụmụ ịhụnanya nke Schoenberg metụtakwara mgbe e mesịrị, na-enye mkpali maka ụbara obi ụtọ, nkọwapụta nke ọrụ ya na njedebe nke 1900-10. Dị ka ihe atụ, bụ monodrama Waiting (1909, a monologue nke nwanyị bịara n'oké ọhịa izute onye hụrụ ya n'anya wee hụ na ọ nwụrụ anwụ).

The post-romantic òtù nzuzo nke ihe nkpuchi, nụchara anụcha mmetụta na ụdị nke "ọjọ cabaret" nwere ike na-enwe mmetụta na melodrama "Ọnwa Pierrot" (1912) n'ihi na a nwanyi olu na ngwá ọrụ ensemble. N'ime ọrụ a, Schoenberg buru ụzọ tinye ụkpụrụ nke ihe a na-akpọ abụ okwu (Sprechgesang): ọ bụ ezie na a na-edozi akụkụ solo na akara na ndetu, nhazi ọkwa ya dị ka - dị ka ngụgharị. Ma "Ichere" na "Lunar Pierrot" ka edere ya n'ụzọ efu, kwekọrọ na ụlọ nkwakọba ihe ọhụrụ, pụrụ iche. Ma ihe dị iche n'etiti ọrụ bụkwa ịrịba: na orchestra-ensemble ya sparse, ma iche iche na-egosipụta na agba si ugbu a na-adọta ndị dere ihe karịrị zuru orchestral mejupụtara nke mbubreyo Ihunanya ụdị.

Otú ọ dị, nzọụkwụ na-esote na nke pụtara ìhè maka ide ihe n'ụzọ ziri ezi bụ ịmepụta usoro nhazi ụda iri na abụọ (dodecaphone). Ngwa ihe eji eme ihe nke Schoenberg nke 20s na 40s, dị ka Piano Suite, Variations for Orchestra, Concertos, String Quartets, dabere na usoro nke ụda 12 na-adịghị emegharị ugboro ugboro, nke ewepụtara na nsụgharị anọ bụ isi (usoro sitere na polyphonic ochie. mgbanwe).

Usoro nhazi nke dodecaphonic enwetawo ọtụtụ ndị na-enwe mmasị. Ihe akaebe nke resonance nke Schoenberg chepụtara n'ime ụwa omenala bụ T. Mann "na-ehota" ya na akwụkwọ akụkọ "Doctor Faustus"; ọ na-ekwukwa banyere ihe ize ndụ dị n'ime "oyi ọgụgụ isi" nke na-echere onye na-ede egwú nke na-eji ụdị mmepụta ihe yiri ya. Usoro a aghọghị ihe zuru ụwa ọnụ na nke zuru oke - ọbụna maka onye kere ya. More kpomkwem, ọ bụ ndị dị otú ahụ nanị na ọ dịghị egbochi na ngosipụta nke nna ukwu si eke nsinammuo na chịkọbara egwu na auditory ahụmahụ, mgbe ụfọdụ entailing – megidere niile "echiche nke izere" - iche iche mkpakọrịta na tonal music. Nkewa nke onye na-ede egwú na ọdịnala ụda abụghị ihe a na-apụghị ịgbagha agbagha ma ọlị: njedebe a ma ama nke "mbubreyo" Schoenberg na ọtụtụ ihe ndị ọzọ nwere ike ikwu na C isi kwadoro nke a. N'ịbụ onye na-emikpu na nsogbu nke usoro ịme ihe, Schoenberg n'otu oge ahụ dị anya site na ịnọpụ iche oche oche.

Ihe omume nke Agha Ụwa nke Abụọ - nhụjuanya na ọnwụ nke ọtụtụ nde mmadụ, ịkpọasị nke ndị mmadụ maka fasizim - jiri echiche ndị na-ede egwú dị ịrịba ama kwughachiri ya. Ya mere, "Ode to Napoleon" (1942, n'amaokwu nke J. Byron) bụ akwụkwọ nta iwe iwe megide ike ọchịchị aka ike, ọrụ ahụ jupụtara na mkparị igbu ọchụ. Ihe odide nke cantata Survivor si Warsaw (1947), ikekwe ọrụ kachasị ama nke Schoenberg, na-ebipụta akụkọ eziokwu nke otu n'ime mmadụ ole na ole ndị lanarịrị ọdachi nke Warsaw ghetto. Ọrụ ahụ na-egosi egwu na obi nkoropụ nke ụbọchị ikpeazụ nke ndị mkpọrọ ghetto, na-ejedebe na ekpere ochie. Ọrụ abụọ a na-egbukepụ egbukepụ nke ọha na eze ma na-aghọta dị ka akwụkwọ nke oge. Ma nkọ nke nta akụkọ nke nkwupụta ahụ ekpuchighị ọchịchọ ebumpụta ụwa nke onye dere ya na nkà ihe ọmụma, na nsogbu nke ụda transtemporal, nke o mepụtara site n'enyemaka nke atụmatụ akụkọ ifo. Mmasị na uri na ihe nnọchianya nke akụkọ ifo Akwụkwọ Nsọ pụtara na mmalite afọ 30, n'ihe metụtara ọrụ nke oratorio "Ladder Jacob".

Mgbe ahụ, Schoenberg malitere ịrụ ọrụ na-arụ ọrụ na-enweghị atụ, bụ nke ọ na-etinye n'ime afọ ikpeazụ nke ndụ ya (agbanyeghị, n'emeghị ya). Anyị na-ekwu banyere opera "Moses na Erọn". Ihe ndabere nke akụkọ ifo jere ozi maka onye dere ya naanị dị ka ihe ndabere maka ịtụgharị uche n'ihe gbasara isiokwu nke oge anyị. Ebumnuche bụ isi nke "ihe nkiri nke echiche" bụ onye ọ bụla na ndị mmadụ, echiche na nghọta ya site n'aka ndị mmadụ. Duel okwu ọnụ nke Moses na Erọn na-aga n'ihu nke e gosipụtara na opera bụ esemokwu ebighi ebi n'etiti "onye na-eche echiche" na "onye na-eme ihe", n'etiti onye amụma-eziokwu na-achọ idu ndị ya pụọ ​​n'ohu, na onye na-ekwu okwu-demagogue onye, ​​na Mgbalị ya ime ka echiche ahụ pụta ìhè n'ụzọ ihe atụ na ịnweta ya na-eme ka ọ pụta ìhè (ọdịda nke echiche ahụ na-esonyere ya na ọgba aghara nke ndị agha elementrị, nke na-egbuke egbuke nke onye edemede na orgiistic "Dance of the Golden Calf") na-ejikọta ya. A na-ekwusi ike na enweghị nkwekọrịta nke ọnọdụ ndị dike n'ụzọ egwu: akụkụ operatic mara mma nke Erọn dị iche na akụkụ ascetic na nkwupụta nke Moses, bụ nke dị iche na abụ operatic ọdịnala. Oratori na-anọchi anya ya na ọrụ ahụ. Ihe ngosi egwu egwu nke opera, yana eserese polyphonic ha mara mma, laghachi na mmasị Bach. N'ebe a, ekpughere njikọ miri emi nke Schoenberg na ọdịnala nke egwu Austro-German. Njikọ a, yana ihe nketa nke Schoenberg nke ahụmahụ ime mmụọ nke omenala Europe n'ozuzu, na-apụta n'ụzọ doro anya ka oge na-aga. Nke a bụ isi mmalite nke ntule ebumnuche nke ọrụ Schoenberg na olile anya na nka "ihe siri ike" nke onye na-ede egwú ga-enweta ohere nke ndị na-ege ntị.

T. Aka ekpe

• Ndepụta nke isi ọrụ Schoenberg →